سرطان خون علائمی دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌شود:

• تعریق‌های شبانه

• خستگی و ضعفی که با استراحت از بین نمی‌رود؛

• کاهش وزن ناخواسته؛

• درد و شکنندگی استخوان

• غدد برجسته و بدون درد (به ویژه در گلو و زیر بغل)؛

• بزرگ شدن کبد یا طحال

• نقاط قرمز روی پوست؛

• خونریزی و کبود شدن آسان در بدن؛

• تب و لرز؛

• عفونت‌های مکرر بدن

سرطان خون علائمی را در اندامی که سلول‌های سرطانی در آنها نفوذ کرده یا آنها را تحت تأثیر قرار داده‌ است ایجاد می‌کند. برای مثال، اگر سرطان به سیستم عصبی مرکزی گسترش یابد می‌تواند منجر به سردرد، تهوع و استفراغ، گیجی و منگی، از دست رفتن کنترل عضلات و حملات عصبی شود.

بیماری سرطان خون می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن نیز حمله کند، از جمله:

• ریه‌ها؛

• دستگاه گوارش؛

• قلب؛

• کلیه‌ها؛

• بیضه‌ها.

تشخیص سرطان خون

اگر این عوامل خطرزا یا علائم نگران‌کننده را دارید، احتمالا به سرطان خون مبتلا شده‌اید. پزشک شما ابتدا سابقه‌ی کامل خانوادگی و پرونده‌ی بیماری‌های قبلی‌تان را بررسی می‌کند؛ اما سرطان خون را نمی‌توان با آزمایش‌های فیزیکی کاملا تشخیص داد. در عوض، پزشکان آزمایش خون، بافت‌برداری و سی‌تی‌اسکن را به‌کار می‌برند.

آزمایش‌ها

چندین آزمایش وجود دارد که می‌توان از آنها در تشخیص سرطان خون استفاده نمود. به طور مثال با نمونه‌برداری کامل خون، می‌توان تعداد گلبول‌های سفید، قرمز و پلاکت‌ها را تعیین کرد . با قرار دادن نمونه‌ی خون در زیر میکروسکوپ می‌توان تشخیص داد که آیا سلول‌ها یا همان گلبول‌ها ظاهر غیر‌عادی هستند یا خیر.

در بافت‌برداری، نمونه هابب از مغز استخوان یا غدد لنفاوی برداشته می‌شود تا شواهدی از سرطان خون در آنها پیدا شود. این نمونه‌های کوچک می‌توانند نوع سرطان خون و میزان رشد آن را تشخیص دهند. بافت‌برداری سایر اندام‌ها نظیر کبد و طحال می‌تواند به پزشکان بگوید که آیا سرطان گسترش پیدا کرده است یا نه.

مراحل

به محض اینکه لوسمی تشخیص داده شد، مرحله‌بندی می‌شود. مرحله‌بندی به پزشکان کمک می‌کند تا علت بیماری را تشخیص دهند. لوسمی حاد میلوئیدی و لوسمی لمفوتیک مزمن، بر اساس ظاهر سلول‌ها زیر میکروسکوپ و نوع سلول درگیرشده مرحله‌بندی می‌شوند. لوسمی حاد میلوئیدی و لمفوتیک مزمن بر اساس تعداد گلبول‌های سفید خون در هنگام تشخیص سرطان مرحله‌بندی می‌شوند. بررسی حضور گلبول‌های سفید نابالغ در خون و مغز استخوان نیز برای مرحله‌بندی لوسمی حاد و مزمن میلوئیدی به‌کار می‌رود.

 پیشرفت سرطان خون

در مرحله بعدی آزمایشاتی وجود دارد که برای ارزیابی میزان پیشرفت بیماری به‌کار می‌روند. در زیر به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

فلوسایتومتری (یاخته‌سنجی) به بررسی DNA سلول‌های سرطانی می‌پردازد و میزان رشد آنها را تعیین می‌کند.

آزمایش‌هایی برای بررسی کارکرد کبد انجام می‌شوند که نشان می‌دهند آیا سلول‌های سرطانی کبد را تحت تأثیر یا هجوم قرار می‌دهند یا خیر.

پونکسیون کمری آزمایشی‌ است که با وارد کردن سوزن نازکی بین مهره‌های تحتانی کمر انجام می‌شود. این آزمایش به پزشک اجازه می‌دهد تا مایعات ستون فقرات را جمع‌آوری کند و تشخیص دهد که آیا سرطان به سیستم عصبی مرکزی رسیده است یا خیر.

آزمایش‌هایی که دربردارنده‌ی تصاویر هستند نظیر اشعه‌ی ایکس، آزمایش‌های فراصوت و سی‌تی‌اسکن به پزشک کمک می‌کنند تا آسیب‌های احتمالی وارده بر اندام‌ها را که ناشی از لوسمی هستند، شناسایی کند.

درمان سرطان خون

سرطان خون معمولا با کمک یک هماتولوژیست-انکولوژیست درمان می‌شود. تخصص این پزشکان در حیطه‌ی اختلالات و سرطان خون است. درمان سرطان خون به نوع و مرحله‌ی آن وابسته است. برخی از انواع سرطان‌های خون آهسته رشد می‌کنند و نیازی به درمان فوری ندارند. درمان سرطان خون معمولا دربردارنده‌ی یک یا چند مورد زیر است:

در شیمی‌درمانی از داروها برای کشتن سلول‌های سرطانی خون استفاده می‌شود. بسته به نوع لوسمی، یک یا ترکیبی از چند دارو مصرف می‌شود.

در پرتودرمانی از تابش انرژی بالا برای آسیب رساندن به سلول‌های لوسمی و متوقف کردن رشد آنها استفاده می کنند. تابش پرتو را می‌توان در منطقه‌ی خاصی از بدن یا سراسر آن اعمال کرد.

با کاشت سلول‌های بنیادی می‌توان مغز استخوان آسیب‌دیده را با مغز استخوان سالم تعویض کرد؛ این مغز استخوان یا از بدن خودتان می‌آید یا از بدن فرد اهداکننده.

در درمان ایمنی یا بیولوژیکی از داروهایی استفاده می‌شود که به سیستم ایمنی بدن شما کمک می‌کند تا مجددا سازمان‌دهی شود و به سلول‌های سرطانی حمله کند.

در درمان هدف‌گیر از داروهایی استفاده می‌شود که از آسیب‌پذیر بودن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کنند. برای مثال، ایماتینیب (Gleevec) دارویی هدف‌گیر است که عمدتا از آن بر ضد لوسمی میلوئیدی مزمن استفاده می‌شود.

 چطور